การรักษาโรคหมอนรองกระดูกสันหลังส่วนเอวเคลื่อน ตามภูมิปัญญาหมอประวิทย์ แก้วทอง
The Treatment of Lumbar Disc Herniation from Wisdom of Mr. Prawit Kaewthong
คำสำคัญ:
หมอนรองกระดูกสันหลังส่วนเอวเคลื่อน, ภูมิปัญญา, ประวิทย์ แก้วทองบทคัดย่อ
อาการปวดหลังส่วนล่าง เป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในทางเวชปฏิบัติ สาเหตุหนึ่งเกิดจากหมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อน ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการทำงานและคุณภาพชีวิต การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิธีการรักษาโรคหมอนรองกระดูกสันหลังส่วนเอวเคลื่อนตามวิธีการหมอประวิทย์ แก้วทอง และผลการรักษาผู้ป่วยเบื้องต้นจำนวน 10 ราย เก็บข้อมูลด้านภูมิปัญญา การตรวจวินิจฉัยและรูปแบบการรักษาโรค ด้วยวิธีการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและสัมภาษณ์แบบเชิงลึก เก็บข้อมูลด้านผลการรักษาด้วยแบบประเมินความเจ็บปวด Numerical rating scales (NRS) แบบประเมินข้อจำกัดในกิจวัตรประจำวัน Oswestry disability index (ODI) และวัดค่าความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อหลังด้วยวิธีการทดสอบ Sit and reach ก่อนและหลังการรักษาสัปดาห์ที่ 1, 2 และ 3 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Paired t-test (p < 0.05) ผลการวิจัยพบว่ามีรูปแบบการรักษาทั้งด้านร่างกายและจิตใจ การรักษาด้านร่างกายประกอบด้วยการนวด การจัดกระดูก การใช้ยาต้มและยาประคบสมุนไพร ด้านจิตใจใช้ความเชื่อและเวทมนตร์คาถาในการรักษา ผลการรักษาผู้ป่วยเบื้องต้นพบว่า หลังการรักษาสัปดาห์ที่ 1, 2 และ 3 มีคะแนนความเจ็บปวดลดลง คะแนน ODI ลดลง และค่าความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อหลังเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) เมื่อเทียบกับก่อนการรักษา การรักษาด้วยวิธีการดังกล่าวจะช่วยลดอาการปวด ลดข้อจำกัดในกิจวัตรประจำวัน และเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อหลัง เป็นรูปแบบการรักษาที่ควรพัฒนาและส่งเสริมให้เป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษาผู้ป่วยโรคนี้
Downloads
References
สุนิสา ชายเกลี้ยง. การปวดหลังจากการทำงาน: ภัยเงียบใกล้ตัวที่คุณควรรู้. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2009;3:47-54.
วิวัฒน์ วจนศิษฐ, วิเชียร เลาหเจริญสมบัติ, วิโรจน์ กวินวงศ์โกวิท. ออร์โธปิดิกส์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ภาควิชาออร์โธปิดิกส์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2557.
มูลนิธิฟื้นฟูส่งเสริมการแพทย์ไทยเดิมฯ อายุรเวทวิทยาลัย. หัตถเวชกรรมแผนไทย (นวดแบบราชสำนัก). กรุงเทพฯ: มูลนิธิฟื้นฟูส่งเสริมการแพทย์ไทยเดิมฯ อายุรเวทวิทยาลัย; 2555.
โรงเรียนอายุรเวทธำรง สถานการแพทย์แผนไทยประยุกต์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. หัตถเวชกรรมแผนไทย (การนวดไทยแบบราชสำนัก) ตอนที่ 1 : การนวดพื้นฐาน. กรุงเทพฯ: ศุภวนิชการพิมพ์; 2557.
โรงเรียนอายุรเวทธำรง สถานการแพทย์แผนไทยประยุกต์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. หัตถเวชกรรมแผนไทย (การนวดไทยแบบราชสำนัก) ตอนที่ 2 : การนวดจุดสัญญาณ. กรุงเทพฯ: ศุภวนิชการพิมพ์; 2557.
Sanjaroensuttikul N. The oswestry low back pain disability questionnaire (version 1.0) Thai version. J Med Assoc Thai 2550;90:1417-21.
ภาณิชา มั่นคงศรีสุข, ชาญวิทย์ โพธิ์งามวงศ์, สุมาลี ซื่อธนาพรกุล, อารมย์ ขุนภาษี. ประสิทธิภาพของการรักษาทางเวชศาสตร์ฟื้นฟู ในบุคลากรโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้าที่มีภาวะปวดหลังส่วนล่างจากการทำงาน. เวชสารแพทย์ทหารบก 2556;1:25-33.
สุพรรณิกา ใจสมัน, สนั่น ศุภธีรสกุล. การศึกษาภูมิปัญญาหมอพื้นบ้านไทย กรณีศึกษา หมอประวิทย์ แก้วทอง. วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ 2557;1:161-84.
Netter FH. Atlas of human anatomy. 6th ed. Philadelphia: Saunders/ Elsevier; 2014.
Pinterest. Human body structure [Internet]. 2010 [Cited 2020 May 15]. Available from: https://www.pinterest.com/pin/581457001872654822
วุฒิ วุฒิธรรมเวช. สารานุกรมสมุนไพร รวมหลักเภสัชกรรมไทย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์; 2540.
กาญจนา จันทร์สูง. อาการวิทยาทางอายุรศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 2. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา; 2542.
ธีรวิทย์ หงส์นภารักษ์, ปรเมศวร์ สุวรรณโณ. เวชปฏิบัติออร์โธปิดิกส์ผู้ป่วยนอก. สงขลา: ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์และกายภาพบำบัดคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2559.
โชคชริน นาแข็งฤทธิ, ยอดชาย บุญประกอบ, อัครานี ทิมินกุล, สุพรรณี อึงปัญสัตวงศ์, สมศักดิ รวมมหทรัพย์. ความสอดคล้องระหว่างวิธีวีบอร์ดทีแอลเอฟกับโกนิโอมิเตอร์ในการประเมินความยืดหยุ่นของพังผืดโทราโคลัมบาร์. วารสารกายภาพบำบัด 2555;2:84-95.
ชลาลัย โชคดีศรีจันทร์, ศิริลักษณ์ จิตต์ระเบียบ. การรักษาโรคหมอนรองกระดูกสันหลังส่วนเอวเคลื่อนด้วยภูมิปัญญาของหมอพื้นบ้าน. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2561;1:31-9.
จุฬา วิริยะบุบผา, ศราวุฒิ ภุมริน, ณัฐพร กิจจาสวัสดิ์, อรทัย เนียมสุวรรณ. การศึกษาองค์ความรู้ในการรักษาโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทของหมอพื้นบ้าน. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2561;25:14-29.
ปานวาด มากนวล. คาถาและพิธีกรรมในการรักษาโรคของหมอพื้นบ้าน: บทวิเคราะห์และมุมมองในเชิงคติชนวิทยา. วารสารมนุษยศาสตร์ 2557;21:90-123.
ทวี เลาหพันธ์, เอื้อพงศ์ จตุรธำรง. การแพทย์แผนไทยประยุกต์กับการพัฒนาการแพทย์แผนไทยให้ยั่งยืน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ศุภวนิชการพิมพ์; 2555.
นภาพร จันต๊ะรังษี. แนวทางการรักษาทางกายภาพบำบัดกับผู้ป่วยภาวะหมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อน. วารสารหัวหินสุขใจไกลกังวล 2560;2:1-16.
กาญจนา เพียรบัญญัติ, ทัศนา ชูวรรธนะปกรณ์. ผลของการใช้กระบวนการพยาบาลร่วมกับการนวดแบบสวีดิชต่อความปวดในผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งปอด. วารสารเกื้อการุณย์ 2558;1:98-112.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.