ตัวแบบการพยากรณ์ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนง ของจังหวัดสุรินทร์

Forecasting Model of Amount of Water in Huai Saneng Reservoir of Surin Province

ผู้แต่ง

  • โกสุมภ์ จันทร์แสงกระจ่าง สาขาวิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สุรินทร์
  • วิภาวดี มูลไชยสุข สาขาวิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สุรินทร์
  • ประฎิชญา สร้อยจิตร สาขาวิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สุรินทร์
  • พนิดา คำแปล สาขาวิชาคณิตศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สุรินทร์
  • เกศสุดา ปราสาทภิญโญ กลุ่มวิชาหลักสูตรและการสอน คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ สุรินทร์

คำสำคัญ:

ตัวแบบการพยากรณ์ปริมาณน้ำ, วิธีของบอกซ์และเจนกินส์, วิธีการพยากรณ์ของวินเตอร์, ค่าคลาดเคลื่อน, ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนง

บทคัดย่อ

     การวิจัยเรื่องตัวแบบการพยากรณ์ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนงของจังหวัดสุรินทร์ มีวัตถุประสงค์เพื่อพยากรณ์ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนงของจังหวัดสุรินทร์โดยใช้ตัวแบบพยากรณ์ 4 วิธี ประกอบด้วย วิธีการวิเคราะห์การถดถอยด้วยรูปแบบฤดูกาลแบบบวก วิธีแยกส่วนประกอบด้วยรูปแบบการคูณ วิธีของบอกซ์และเจนกินส์ด้วยตัวแบบฤดูกาลเชิงคูณ และวิธีการพยากรณ์ของวินเตอร์ด้วยตัวแบบการคูณ และเปรียบเทียบค่าความคลาดเคลื่อนของการพยากรณ์ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนงของจังหวัดสุรินทร์ โดยการหาค่ารากที่สองของความคลาดเคลื่อนกำลังสองเฉลี่ย และเปอร์เซ็นต์ความคลาดเคลื่อนสัมบูรณ์เฉลี่ย ข้อมูลที่ใช้ในการวิเคราะห์คือข้อมูลปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนงของจังหวัดสุรินทร์รายเดือนระหว่างเดือนมกราคม – ธันวาคม ทั้งหมด 15 ปีย้อนหลัง ระหว่าง พ.ศ. 2548-2562 ผลการวิจัยพบว่า วิธีของบอกซ์และเจนกินส์ด้วยตัวแบบฤดูกาลเชิงคูณมีตัวแบบการพยากรณ์เป็น SARIMA(1,0,0)(0,1,1)12 โดยมีค่ารากที่สองของค่าความคลาดเคลื่อนกำลังสองเฉลี่ยเท่ากับ 2.159 และค่าเปอร์เซ็นต์ความคลาดเคลื่อนสัมบูรณ์เฉลี่ยเท่ากับ 15.539 ซึ่งมีความเอนเอียงที่เกิดจากการพยากรณ์น้อยที่สุด สรุปได้ว่าตัวแบบการพยากรณ์โดยวิธีของบอกซ์และเจนกินส์ด้วยตัวแบบฤดูกาลเชิงคูณสามารถพยากรณ์ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนงของจังหวัดสุรินทร์ได้ดีที่สุด รองลงมาคือตัวแบบการพยากรณ์โดยวิธีการพยากรณ์ของวินเตอร์ด้วยตัวแบบการคูณ วิธีแยกส่วนประกอบด้วยรูปแบบการคูณ และ วิธีการวิเคราะห์การถดถอยด้วยรูปแบบฤดูกาลแบบบวก ตามลำดับ

Downloads

Download data is not yet available.

References

กลุ่มงานตะกอนและคุณภาพน้ำ ส่วนอุทกวิทยา สำนักบริหารจัดการน้ำและอุทกวิทยา กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. โครงการศึกษาปริมาณการสะสมตะกอนที่ส่งผลกระทบต่อปริมาณความจุของอ่างเก็บน้ำกรณีศึกษาอ่างเก็บน้ำห้วยเสนง อ.เมือง จ.สุรินทร์. กรุงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์; 2557.

สยามรัฐออนไลน์. ใกล้วิกฤต! ม.ราชมงคลสุรินทร์ ผันน้ำช่วย "ห้วยเสนง" ได้อีกแค่ 20% เท่านั้น!! [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 18 ตุลาคม 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://siamrath.co.th/n/96762

วราฤทธิ์ พานิชกิจโกศลกุล. การพยากรณ์ปริมาณน้ำฝนรายเดือนของสถานีอุตุนิยมวิทยาและสถานีอากาศเกษตรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2552;17:1-12.

ณพฐ์ โสภีพันธ์. ตัวแบบเชิงสถิติเพื่อพยากรณ์ปริมาณน้ำฝนของจังหวัดนครราชสีมา. วารสารมหาวิทยาลัยนเรศวร: วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2558;23:56-65.

วีรศักดิ์ ฟองเงิน, วรปภา อารีราษฎร์, เผด็จ พรหมสาขา ณ สกลนคร. การพยากรณ์ปริมาณน้ำในเขื่อนกิ่วลม โดยใช้เทคนิคเหมืองข้อมูล. วารสารวิทยาการจัดการสมัยใหม่ 2560;10:121-31.

ชม ปานตา, ยุภาวดี สำราญฤทธิ์. การพยากรณ์ปริมาณน้ำฝนรายเดือนในจังหวัดนครสวรรค์โดยใช้เทคนิคการพยากรณ์ทางสถิติ. วารสารวิชาการ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ 2560;9:127-42.

ทรงศิริ แต้สมบัติ. การพยากรณ์เชิงปริมาณ. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2549.

กัลยา วานิชย์บัญชา. การวิเคราะห์สถิติ: สถิติสำหรับการบริหารและวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 15. กรุงเทพฯ: ภาควิชาสถิติ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2557.

สุพรรณี อึ้งปัญสัตวงศ์. เทคนิคการพยากรณ์เชิงสถิติ. พิมพ์ครั้งที่ 1. ขอนแก่น: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2555.

ศิริลักษณ์ สุวรรณวงศ์. เทคนิคการพยากรณ์เชิงปริมาณ: การวิเคราะห์อนุกรมเวลา. พิมพ์ครั้งที่ 1. นครปฐม: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหิดล; 2556.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-12-05

How to Cite

1.
จันทร์แสงกระจ่าง โ, มูลไชยสุข ว, สร้อยจิตร ป, คำแปล พ, ปราสาทภิญโญ เ. ตัวแบบการพยากรณ์ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำห้วยเสนง ของจังหวัดสุรินทร์: Forecasting Model of Amount of Water in Huai Saneng Reservoir of Surin Province. AdvSciJ [อินเทอร์เน็ต]. 5 ธันวาคม 2022 [อ้างถึง 10 มีนาคม 2025];22(1):106-21. available at: https://li02.tci-thaijo.org/index.php/adscij/article/view/388