การพัฒนาตำรับยาจากสารสกัดฟ้าทะลายโจร โดยวิธีการทำแห้งแบบพ่นฝอย

Development of Medicinal formulas from Andrographis paniculata Extract by Spray Drying Method.

ผู้แต่ง

  • กัญจนภรณ์ ธงทอง สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
  • สมบูรณ์ เจตลีลา สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา กรุงเทพมหานคร
  • เพชรรัตน์ รัตนชมภู สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี อุดรธานี
  • ปภาสัสสร์ ธีระพัฒนวงศ์ สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี อุดรธานี
  • นำพล แปนเมือง สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี อุดรธานี
  • นันทิกานต์ พิลาวัลย์ สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี อุดรธานี
  • ศิรินทิพย์ พรมเสนสา สาขาวิชาการแพทย์แผนไทย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี อุดรธานี

คำสำคัญ:

ฟ้าทะลายโจร, การทำแท้งแบบพ่นฝอย, แอนโตรกราโฟไลต์

บทคัดย่อ

         สารสกัดเป็นองค์ประกอบสำคัญในการพัฒนาตำรับยาเม็ดเพื่อให้ได้ตามเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพตำรับยาเม็ดสมุนไพร จากการศึกษาสารสำคัญในสารสกัดฟ้าทะลายโจรพบว่า สารแอนโดรกราโฟไลด์เป็นสารสำคัญที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของไวรัสในหลอดทดลองได้ และมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่สามารถกระตุ้นระบบภูมิคุมกัน ต้านการอักเสบ แก้ปวด ต้านเชื้อไวรัสที่ก่อโรคได้ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาปริมาณสารสำคัญในตัวอย่างสารสกัดฟ้าทะลายโจรด้วยเทคนิคโครมาโทกราฟีของเหลวสมรรถนะสูง โดยใช้แอนโดรกราโฟไลด์เป็นสารมาตรฐาน และนำสารสกัดฟ้าทะลายโจรไปเตรียมตำรับยา 2 สูตร ในรูปแบบการทำแห้งแบบพ่นฝอย ผลการวิเคราะห์พบว่า ในสารสกัดฟ้าทะลายโจรมีปริมาณสารสำคัญร้อยละ 4.88 โดยน้ำหนักและสามารถเตรียมตำรับยาได้ปริมาณร้อยละผลผลิตสูตรที่ 1 และ 2 เท่ากับ 3.8 และ 4.2 ตามลำดับ ทั้งนี้ การพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรในรูปแบบยาเม็ดจากการเตรียมในรูปแบบการทำแห้งแบบพ่นฝอยช่วยให้เกิดความสะดวกในการพกพาและยังเป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับสมุนไพรในจังหวัดอุดรธานี

Downloads

Download data is not yet available.

References

Cáceres, D.D., Hancke, J.L., Burgos, R.A., Sandberg, F., Wikman, G.K. Use of visual analogue scale measurements (VAS) to asses the effectiveness of standardized Andrographis paniculata extract SHA-10 in reducing the symptoms of common cold. A randomized double blind-placebo study. Phytomedicine 1999;6(4):217-23.

Thamlikitkul, V., Dechatiwongse, T., Theerapong, S., Chantrakul, C., Boonroj, P., Punkrut, W., Ekpalakorn, W., Boontaeng, N., Taechaiya, S., Petcharoen. S., et al. Efficacy of Andrographis paniculata. Nees for pharyngotonsillitis in adults. J. Med. Assoc. Thai. 1991;74(10):437-42.

Sheeja, K., Shihab, P.K., Kuttan, G. Antioxidant and anti-inflammatory activities of the plant Andrographis paniculata Nees. Immunopharmacol. Immunotoxicol 2006;28(1):129-40.

Zaidan, M.R., Noor, A., Badrul, A.R., Adlin, A., Norazah, A., Zakiah, I. In vitro screening of five local medicinal plants for antibacterial activity using disc diffusion method. Trop. Biomed. 2005;22(2):165-70.

Puri, A., Saxena, R., Saxena, R.P., Saxena, K.C., Srivastava, V., Tandon, J.S. Immunostimulant agents from Andrographis paniculata. J. Nat. Prod. 1993;56(7):995–9.

Misra, P., Pal, N.L., Guru, P.Y., Katiyar, J.C., Srivastava, V., Tandon, J.S. Antimalarial activity of Andrographis paniculata (Kalmegh) against

Plasmodium berghei NK 65 in Mastomys natatensis. Int. J. Pharmacog. 1992;30(4):263–74.

Worasuttayangkurna L, Nakareangritb W, Kwangjaic J, Sritangosa P, Pholphana N, Watcharasit P, et al. Acute oral toxicity evaluation of Andrographis paniculata-standardized first true leaf ethanolic extract Toxicology Rep. 2019;6:426–30.

Hossain MS, Zannat Urbi Z, Sule A, Rahman KMH. Andrographis paniculata (Burm. f.) Wall. ex Nees: A review of ethnobotany, phytochemistry, and pharmacology. TSWJ 2014, Article ID 274905, 28 pages.

บัญชียาหลักแห่งชาติ. (2556). บัญชียาจากสมุนไพร. [เข้าถึงเมื่อวันที่ 21 กรกฏาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก http://kpo.moph.go.th

ปราโมทย์ ทิพย์ดวงตา. ยาเม็ด. เชียงใหม่: คณะ เภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2539.

สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยี สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (2564). การปลูกสมุนไพรฟ้าทะลายโจร. [เข้าถึงเมื่อวันที่ 22 กรกฏาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก https://alro.go.th/uploads/org/tech_trans/files/No_634-2564-120864_compressed.pdf

Dechatiwongse Na Ayudhya, T., Techadamrongsin, Y. and Jirawattanapong, W. Chemical Specification of Thai Herbal Drugs. Vol. 1. Division of Medicinal Plant Research and Development, Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health, Bangkok, pp. 1993;54-69.

วนิดา แก้วจินดา, วไลลักษณ์ นามวิจิตรพันธุ์. การพัฒนายาตำรับแคปซูลสารสกัดหญ้าปักกิ่ง.โครงการพิเศษปริญญาเภสัชศาสตร์บัณฑิต.กรุงเทพฯ : คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล. 2541.

ศิวะรักษ์ สีดานนท์ ผึ่งผาย พรรณวดี เชาว์ อินทรประสิทธิ์ สุรพจน์ วงศ์ใหญ่. การอบแห้งสารสกัดจากสมุนไพรฟ้าทะลายโจร. วิศวกรรมสาร มก. 2549;57:24-31

นาฎยา ยิ่งยืน และ สมสมร สุขเณสกุล. การหาเกณฑ์มาตรฐานของสารสกัดแห้งจากฟ้าทะลายโจร.คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต; 2541.

บุญส่ง คงคาทิพย์. การวิเคราะห์สารออกฤทธิ์ จากฟ้าทะลายโจรและขมิ้นชันจากแหล่งปลูกต่างๆ และขมิ้นผงที่ผลิตในขบวนการผลิตเพื่ออุตสาหกรรม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สถาบันวิจัยและพัฒนา; 2540.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-07-01

How to Cite

1.
ธงทอง ก, เจตลีลา ส, รัตนชมภู เ, ธีระพัฒนวงศ์ ป, แปนเมือง น, พิลาวัลย์ น, พรมเสนสา ศ. การพัฒนาตำรับยาจากสารสกัดฟ้าทะลายโจร โดยวิธีการทำแห้งแบบพ่นฝอย: Development of Medicinal formulas from Andrographis paniculata Extract by Spray Drying Method. AdvSciJ [อินเทอร์เน็ต]. 1 กรกฎาคม 2024 [อ้างถึง 9 มีนาคม 2025];24(2):108-20. available at: https://li02.tci-thaijo.org/index.php/adscij/article/view/666