ประสิทธิภาพของเปลือกถั่วลิสงในการดูดซับสีย้อมจากน้ำเสียในกระบวนการย้อมสีผ้าชุมชน

ผู้แต่ง

  • ชุติกาญจน์ จันทรัตน์ คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • นัยน์เนตร มีนาค คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • จารุวรรณ วงค์ทะเนตร คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

DOI:

https://doi.org/10.57260/stc.2025.1131

คำสำคัญ:

ประสิทธิภาพการดูดซับสี, สีไดเรกท์ , เปลือกถั่วลิสง , SEM

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาวะที่เหมาะสมของขนาดเปลือกถั่วลิสงน้อยกว่าและมากกว่า 2 มิลลิเมตร ค่าพีเอชเริ่มต้น 5, 6, 7, 8, 9 ระยะเวลาการสัมผัส 30, 45, 60, 75 นาที และเปรียบเทียบประสิทธิภาพของการดูดซับในการกำจัดสีย้อมผ้าที่ปนเปื้อน รวมทั้งศึกษาลักษณะสัณฐานวิทยาของเปลือกถั่วลิสงที่ดูดซับสีย้อมผ้าด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด (SEM) ซึ่งดำเนินการทดลองโดยนำเปลือกถั่วลิสงขนาดต่างๆน้ำหนัก 20 กรัม ใส่ลงในน้ำเสียจากกระบวนการย้อมสีผ้าปริมาตร 150 มิลลิลิตร ในขวดลูกชมพู่ขนาด 250 มิลลิเมตร และเขย่าที่ความเร็วรอบ 150 รอบ/นาที ผลการศึกษา พบว่า น้ำเสียจากกระบวนการย้อมสีผ้ามีลักษณะเป็นสีน้ำเงินปนม่วงเข้ม และมีค่าสี 11,600 ADMI โดยสภาวะที่เหมาะสมที่สุดในการดูดซับสี ได้แก่ ค่าพีเอชเริ่มต้นที่ 5 ระยะเวลาสัมผัส 30 นาที และใช้เปลือกถั่วลิสงที่มีขนาดน้อยกว่า 2 มิลลิเมตร ซึ่งมีประสิทธิภาพการดูดซับสีได้สูงสุดถึงร้อยละ 89.65 จากผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าเปลือกถั่วลิสงสามารถนำมาใช้เป็นวัสดุดูดซับชีวมวลสำหรับการบำบัดน้ำเสียเบื้องต้นจากกระบวนการย้อมผ้าในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กรมควบคุมมลพิษ. (2560). คู่มือระบบบำบัดน้ำเสียชุมชน. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. https://www.pcd.go.th/publication/4241

กรมควบคุมมลพิษ. (2559). กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายน้ำทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรมนิคมอุตสาหกรรมและเขตประกอบการอุตสาหกรรม 2559. https://www.pcd.go.th/laws/4378

ชาญชัย คหาปนะ และ ณภัทร โพธิ์วัน. (2563). การศึกษาประสิทธิภาพการดูดซับสีย้อมเมทิลีนบลูโดยใช้วัสดุดูดซับที่เตรียมจากผักตบชวา. วารสารวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 15(2), 58-70. https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/sej/article/view/240021

นิตยา ผาสุกพันธุ์. (2558). การบำบัดสีย้อมผ้าจากน้ำเสีย โรงงานฟอกย้อมสิ่งทอด้วยจุลินทรีย์. วารสารสิ่งแวดล้อม, 19(1), 17-24. https://digital.car.chula.ac.th/cuej/vol19/iss1/3

ปานใจ สื่อประเสริฐสิทธิ์ และ สุมลรัตน์ กองวี. (2560). การดูดซับสีไดเร็กท์เรดโดยใช้เถ้าแกลบดำ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 36(1), 45-52. https://www.thaiscience.info/Journals/Article/JSMU/10985192.pdf

พัชรนันท์ จันทร์พลอย, กฤติยาภรณ์ หลวงดี และนภารัตน์ จิวาลักษณ์. (2563). การดูดซับสีย้อมเมทิลีนบลูของถ่านเปลือกส้มโอที่เตรียมจากการเผาแบบเตาลาน, วารสารวิชาการและวิจัย มทร.พระนคร สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 14(1), 15-25. https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/RMUTP/article/view/228977

พิเชษฐ์ หนูหมื่น. (2557). การดูดซับสีในน้ำเสียจากกระบวนการทำผ้าบาติกด้วยอิฐมอญบด. (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. https://kb.psu.ac.th/psukb/bitstream/2010/10129/1/396568.pdf

วนิดา ชูอักษร. (2555). เทคโนโลยีการกําจัดสีในน้ำเสียอุตสาหกรรม. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 17(1), 181-191. https://scijournal.buu.ac.th/index.php/sci/article/view/773/715

วิรังรอง แสงอรุณเลิศ. (2558). การดูดซับสีย้อมผ้าด้วยถ่านกัมมันต์ที่ผลิตจากเปลือกไข่และเปลือกหอยแครงโดยวิธีกระตุ้นทางเคมี. วารสารวิชาการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์, 7(7), 98-110. https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/JSTNSRU/article/view/39791

วิโรจน์ สารการโกศล. (2560). มลภาวะและอันตรายของน้ำทิ้งจากการย้อมผ้า. วารสารสิ่งแวดล้อม 21(1), 7-14. https://thaienvi.com/storage/ckeditor/file/file-104-Thai-851968489.pdf

Ali, K., Javaid, M. U., Ali, Z., & Zaghum, M. J. (2021). Biomass-derived adsorbents for dye and heavy metal removal from wastewater. Adsorption Science &Technology, 2021, 9357509. https://doi.org/10.1155/2021/9357509

American Public Health Association (APHA). (2017). Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. (23rd ed.). Washington D.C.

Dutta, S., & Bhattacharyya, A. (2023). Ecotoxicological effects of synthetic dyes on aquatic organisms: A review. Environmental Nanotechnology, Monitoring & Management, 19, 100780. https://doi.org/10.1016/j.enmm.2023.100780

Farida, H., Farid, H., Saida, B., Abdelmalek, C., Reda, Y. A., & Boubekeur, N. (2025). Application of NaOH-Activated Peanut Shells as a Low-Cost Adsorbent for the Removal of Cationic Dyes. Global NEST Journal, 27(6), 1–10. https://doi.org/10.30955/gnj.06229

Katheresan, V., Kansedo, J., & Lau, S. Y. (2018). Efficiency of various recent wastewater dye removal methods: A review. Journal of Environmental Chemical Engineering, 6(4), 4676–4697. https://doi.org/10.1016/j.jece.2018.06.060

Paczkowski, P., Puszka, A., & Gawdzik., B. (2021). Effect of Eco-Friendly Peanut Shell Powder on the Chemical Resistance, Physical, Thermal, and Thermomechanical Properties of Unsaturated Polyester Resin Composites. Polymers, 13(21), 3690. https://doi.org/10.3390/polym13213690

Rattanavijit, U., Chaipetch, W., Salae, N., & Khaekta., P. (2022). Adsorption of fabric dye from synthetic wastewater by using agricultural waste as biosorbent. Journal of Vocational Education in Agriculture, 6(1), 39-50. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/JVIA/article/view/253303

Saismrutiranjan, M., & Sanjoy, K., M. (2020). Adsorption/photodegradation of methylene blue from synthetic wastewater on titanate nanotubes surfaces. Water Science & Technology, 82(11), 2562-2575. https://doi.org/10.2166/wst.2020.535

Songkampol, N., & Wongthanate, J. (2017). Optimal Conditions of dye removal from textile dyeing industrial wastewater by adsorption process. The Journal of Industrial Technology, 13(3), 70-84. https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/jit_journal/article/view/110295

Yaseen, D. A., & Scholz, M. (2019). Textile dye wastewater characteristics and constituents of synthetic effluents: A critical review. International Journal of Environmental Science and Technology, 16, 1193–1226. https://doi.org/10.1007/s13762-018-2130-z

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-29

รูปแบบการอ้างอิง

จันทรัตน์ ช. ., มีนาค น. ., & วงค์ทะเนตร จ. . (2025). ประสิทธิภาพของเปลือกถั่วลิสงในการดูดซับสีย้อมจากน้ำเสียในกระบวนการย้อมสีผ้าชุมชน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสู่ชุมชน, 3(5), 24–38. https://doi.org/10.57260/stc.2025.1131

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย