การทบทวนแนวปฏิบัติการประเมินผลกระทบทางสุขภาพจากการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

Review of Health Impact Assessment Guidelines for Municipal Solid Waste Management for Local Administrative Organizations

ผู้แต่ง

  • สามารถ ใจเตี้ย ภาควิชาสาธารณสุขศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ เชียงใหม่
  • สีวลี รัตนปัญญา ภาควิชาสาธารณสุขศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ เชียงใหม่
  • จันจิราภรณ์ สท้านไตรภพ ภาควิชาสาธารณสุขศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ เชียงใหม่
  • เอมพิกา ตาใจ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี เชียงใหม่

คำสำคัญ:

แนวปฏิบัติ, การประเมินผลกระทบทางสุขภาพ, การจัดการขยะมูลฝอยชุมชน, องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

บทคัดย่อ

          บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนแนวปฏิบัติการประเมินผลกระทบทางสุขภาพจากการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนอันเป็นบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตั้งแต่การรวบรวม การขนส่ง และการกำจัด ทั้งนี้ขั้นตอนเหล่านี้มีการดำเนินการที่ยังไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการส่งผลให้เกิดผลกระทบทางสุขภาพต่อชุมชนทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ ผลการทบทวน พบว่า มีแนวทางการประยุกต์ใช้กระบวนการการประเมินผลกระทบทางสุขภาพอันเป็นการเรียนรู้และสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนตั้งแต่การกลั่นกรองการกำหนดขอบเขต การประเมินผลกระทบ การจัดทำรายงานและข้อเสนอแนะ และการ
ติดตามตรวจสอบและประเมินผล ทั้งนี้แนวปฏิบัติข้างต้นจะนำไปสู่แนวทางการการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นภายใต้การมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างเหมาะสม

Downloads

Download data is not yet available.

References

The World Bank .Trends in solid waste management [internet]. 2022 [cite 2022 November 11]. Available from: https://datatopics.worldbank.org/what-awaste/trends_in_solid_waste_management.html

กรมควบคุมมลพิษ. รายงานสถานการณ์สถานที่กำจัดขยะมูลฝอยชุมชนของประเทศไทย ปี พ.ศ.2564. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม; 2565.

ชัยวิชิต พลหลา. แนวทางการบริหารจัดการขยะมูลฝอยชุมชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. [การค้นคว้าอิสระรัฐศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์; 2559.

Camarillo M.E., Bellotindos, L.M. A study of policy implementation and community participation in the municipal solid waste management in the Philippines. App. Envi. Res. 2021;43(2):1-26.

กิตติ ชยางคกุล. ผลกระทบด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อมจากการจัดการขยะมูลฝอย: ศึกษากรณีการจัดการขยะมูลฝอยขององค์การบริหารส่วนตำบลคลองสาม อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย 2553; 2(1):154-65.

เทศบาลนครขอนแก่น. สรุปผลการตรวจสุขภาพประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการกำจัดมูลฝอยของเทศบาลนครขอนแก่นประจำปี 2552. ขอนแก่น: สำนักการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครขอนแก่น; 2552.

ชาตรี วัฒนเขจร. ขยะโควิด-19 วันละ 17 ตัน [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thairath.co.th

ภัทรานิษฐ์ ศรีจันทราพันธุ์ และอำพรรณ ไชยบุญชู. การศึกษาปริมาณขยะในครัวเรือน

ช่วงการแพร่ระบาดของโรคไวรัสโคโรนา 2019. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยหอการค้าไทยมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ 2564;41(2):1-17.

Cameron, C., Ghosh, S. & Eaton, SL. Facilitating communities in designing and using their own community health impact assessment tool. Environ Impact Asses Rev. 2011;31(4):433-37.

กรมควบคุมมลพิษ. คู่มือสำหรับผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนแบบครบวงจร. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม; 2552.

กรมควบคุมมลพิษ. คู่มือแนวทางการลด คัดแยก และใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม; 2551.

ณิชรัตน์ ป้องแก้ว, สามารถ ใจเตี้ย, สิวลี รัตนปัญญา. ผลของกิจกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนโดยใช้หลัก 5R ของประชาชน ตำบลกลางเวียง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน. การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติครั้งที่ 13; 12 พฤษภาคม 2565; มหาวิทยาลัยหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา.

สามารถ ใจเตี้ย. อนามัยสิ่งแวดล้อม. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่; 2558.

Forastiere F., Badaloni C., de Hoogh K., Martin K von Kraus, Marco M., Francesco M., et al. Health impact assessment of waste management facilities in three European countries. Environ Health 2011;10:53.

ปิยะดา วชิระวงศกร, พัชราภรณ์ วงทวี, สุภาวดี น้อยน้ำใส. การประเมินผลกระทบทางสุขภาพของชุมชนที่อยู่รอบสถานที่ฝังกลบมูลฝอยเทศบาลสุโขทัยธานี จังหวัดสุโขทัย. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต 2561;6(2):376–87.

มธุรส บุญติ๊บ, สามารถ ใจเตี้ย, สิวลี รัตนปัญญา. ผลกระทบสุขภาพจากการจัดการขยะมูลฝอยชุมชน กรณีศึกษาเทศบาลตำบลเมืองยาว อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง. วารสารสาธารณสุขล้านนา 2565;18(2):77-90.

Delia, T.S.,Osman N.A. Impact of leachate recirculation and recirculation volume on stabilization of municipal solid wastes in simulated anaerobic bioreactors. Process Biochemistry 2004;39(12):2157-65.

กองประเมินผลกระทบสุขภาพ. คู่มือการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพกรณีการจัดการขยะมูลฝอยสำหรับองค์การบริหารส่วนท้องถิ่น นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2553.

World Health Organization. Health impact assessment (HIA) tools and

methods [internet]. 2022 [cite 2022 November 1]. Available from: https://www.who.int/tools/health-impact-assessments

พัชรี ศรีกุตา, อุไรวรรณ อินทร์ม่วง. การประเมินผลกระทบทางสุขภาพของชุมชนที่อาศัยอยู่รอบบริเวณสถานที่ฝังกลบมูลฝอย เทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2554;4(2):9-20.

Lock K. Health impact assessment. BMJ 2000;320(7246):1395-98.

Joffe M., Mindell J. Health impact assessment. JOEM 2005;62:907-12.

สามารถ ใจเตี้ย, อ้อมหทัย ดีแท้. การประเมินผลกระทบสุขภาพชุมชน: แนวคิดและการปฏิบัติ. วารสารสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย 2562;9(3):423-31.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-05-07

How to Cite

1.
ใจเตี้ย ส, รัตนปัญญา ส, สท้านไตรภพ จ, ตาใจ เ. การทบทวนแนวปฏิบัติการประเมินผลกระทบทางสุขภาพจากการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น: Review of Health Impact Assessment Guidelines for Municipal Solid Waste Management for Local Administrative Organizations. AdvSciJ [อินเทอร์เน็ต]. 7 พฤษภาคม 2023 [อ้างถึง 30 มิถุนายน 2025];23(1):A11 - A26. available at: https://li02.tci-thaijo.org/index.php/adscij/article/view/549