การประเมินผลผลิตและผลตอบแทนของการผลิตมันสำปะหลังภายใต้ระบบ การจัดการน้ำและปุ๋ยแบบแม่นยำ
DOI:
https://doi.org/10.55164/jtai.v3i2.1264คำสำคัญ:
เกษตรแม่นยำ, ระบบน้ำหยด, การวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทน, เกษตรกรรายย่อยบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลผลิต คุณภาพผลผลิต และผลตอบแทนของการผลิต มันสำปะหลังภายใต้ระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยแบบแม่นยำ เปรียบเทียบกับระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยตามวิธีปฏิบัติของเกษตรกร การทดสอบดำเนินการในแปลงเกษตรกรจังหวัดนครราชสีมาจำนวน 10 แปลง โดยแต่ละแปลงมีพื้นที่ในช่วง 5–10 ไร่ และมีชนิดของดินแตกต่างกัน ได้แก่ ดินร่วนเหนียว ดินเหนียว ดินร่วนทราย ทุกแปลงปลูกมันสำปะหลังพันธุ์ระยอง 72 และให้น้ำแบบน้ำหยดตลอดระยะเวลาการปลูก ใช้ระบบการจัดการน้ำและปุ๋ย 2 วิธี ได้แก่ T1: ระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยแบบแม่นยำ และ T2: ระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยตามวิธีปฏิบัติของเกษตรกร เพื่อเปรียบเทียบการเจริญเติบโต ผลผลิต และคุณภาพผลผลิต รวมถึงผลตอบแทนจากการผลิตมันสำปะหลังจากทั้งสองระบบผลการศึกษาพบว่ามันสำปะหลัง ในระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยแบบแม่นยำมีผลผลิตเฉลี่ย 6.91 ตันต่อไร่ และเปอร์เซ็นต์แป้ง 24.74 % ซึ่งสูงกว่าระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยตามวิธีปฏิบัติของเกษตรกรที่มีผลผลิตเฉลี่ย 5.02 ตันต่อไร่ และเปอร์เซ็นต์แป้ง 23.17 % คิดเป็นผลผลิตและแป้งเพิ่มขึ้นร้อยละ 40.37 และ 7.07 สำหรับผลการวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนพบว่า ต้นทุนการผลิตของทั้ง 2 ระบบแตกต่างกันทางสถิติ (การจัดการแบบแม่นยำมีต้นทุนการผลิต 11,211 บาทต่อไร่ และการจัดการตามวิธีเกษตรกรมีต้นทุนการผลิต 12,198 บาทต่อไร่) แต่ระบบให้รายได้เฉลี่ย 15,915 บาทต่อไร่ ซึ่งสูงกว่าวิธีปฏิบัติของเกษตรกรที่มีรายได้ 10,848 บาทต่อไร่ นอกจากนี้ ผลตอบแทนเฉลี่ยของระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยแบบแม่นยำ 4,704 บาท/ไร่ ขณะที่ระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยตามวิธีปฏิบัติของเกษตรกรขาดทุน 1,350 บาทต่อไร่ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของระบบการจัดการน้ำและปุ๋ยแบบแม่นยำในการเพิ่มผลผลิต และคุณภาพผลผลิต ในการผลิตมันสำปะหลัง
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า. (2568). พาณิชย์ผนึก TDRI เปิดเวทีระดมความคิดเห็นผลักดันนโยบาย หนุนการค้ามันสำปะหลัง ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์. ข่าวสารสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า กระทรวงพาณิชย์.
Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D., and Smith, M. (1998). Crop Evapotranspiration: Guidelines for Computing Crop Water Requirements, FAO Irrigation and Drainage. Rome, Italy.
Anderson, J.M., and Ingram, J.S. (1994). Tropical soil biology and fertility: A handbook of methods. Soil Science. 157(4), 265.
Ayars, J., Phene, C., Hutmacher, R., Davis, K., Schoneman, R., Vail, S., and Mead, R. (1999). Subsurface drip irrigation of row crops: A review of 15 years of research at the Water Management Research Laboratory. Agricultural Water Management. 42(1), 1-27.
Burns, A., Gleadow, R., Cliff, J., Zacarias, A., and Cavagnaro, T. (2010). Cassava: the drought, war and famine crop in a changing world. Sustainability. 2(11), 3572-3607.
Chien, S.H., Prochnow, L.I., and Cantarella, A.H. (2009). Recent developments of fertilizer production and use to improve nutrient efficiency and minimize environmental impacts. Advances in Agronomy. 102, 267-322.
Ezui, K.S., Franke, A.C., Mando, A., Ahiabor, B.D.K., Tetteh, F.M., Sogbedji, J., Janssen, B.H., and Giller, K.E. (2016). Fertiliser requirements for balanced nutrition of cassava across eight locations in West Africa. Field Crops Research. 185, 69-78.
FAO. (2021). Save and Grow: Cassava. Rome: FAO.
Fereres, E., and Soriano, M.A. (2007). Deficit irrigation for reducing agricultural water use. Journal of Experimental Botany. 58(2), 147-159.
Gebbers, R., and Adamchuk, V.I. (2010). Precision agriculture and food security. Science. 327(5967), 828-831.
Howeler, R.H. (2018). Mineral Nutrition and Fertilization of Cassava. Centro Internacional de Agricultura Tropical (CIAT), Cali, Colombia. https://www.researchgate.net/publication/322628495.
Kaushal, P., Kumar, V., and Sharma, H.K. (2012). Comparative study of physicochemical, functional, antinutritional and pasting properties of taro (Colocasia esculenta), rice (Oryza sativa) flour, pigeonpea (Cajanus cajan) flour and their blends. LWT - Food Science and Technology. 48(1), 59–68.
Kiziloglu, F.M., Sahin, U., Kuslu, Y., and Tunc, T. (2009). Determining water–yield relationship, water use efficiency, crop and pan coefficients for silage maize in a semiarid region. Irrigation Science. 27(2), 129-137.
López-Bellido, L., López-Bellido, R.J., and Redondo, R. (2005). Nitrogen efficiency in wheat under rainfed Mediterranean conditions as affected by split nitrogen application. Field Crops Research. 94(1), 86-97.
Polthanee, A., and Srisutham, M. (2018). Growth, yield and water use of drip irrigated cassava planted in the late rainy season of Northeastern Thailand. Indian Journal of Agricultural Research. 52(5), 554-559.
Prammanee, S., Kamprerasart, K., Salakan, S., and Sriroth, K. (2010). Growth and starch content evaluation on newly released cassava cultivars, Rayong 9, Rayong 7 and Rayong 80 at different harvest times. Agriculture and Natural Resources. 44(4), 558-563.
Sadler, E.J., Evans, R.G., Stone, K.C., and Camp, C. (2005). Opportunities for conservation with precision irrigation. Journal of Soil and Water Conservation. 60(6), 371-379.
Sriroth, K., Piyachomkwan, K., Santisopasri, V., and Oates, C.G. (2001). Environmental conditions during root development: Drought constraint on cassava starch quality. Euphytica. 120(1), 95-102.
Vanlauwe, B., Coyne, D., Gockowski, J., Hauser, S., Huising, J., Masso, C., Nziguheba, G., Schut, M., and Van Asten, P. (2014). Sustainable intensification and the African smallholder farmer. Current Opinion in Environmental Sustainability. 8, 15-22. http://dx.doi.org/10.1016/j.cosust.2014.06.001.
Zebalho, C.S., Pilecco, I.B., Streck, N.A., Cardoso, P.D.S., Freitas, C.P.D.O.D., Vieira, E.A., Soares, M.F., Tagliapietra, B.L., Ferigolo, A.A., and Swarowsky, A. (2025). Assessing management factors limiting yield and starch content of cassava in the western Brazilian Cerrado. Agronomy Journal. 117(1), e21722.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 มหาวิทยาลัยทักษิณ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
