การจัดการปุ๋ยเคมีตามค่าวิเคราะห์ดินร่วมกับสารปรับปรุงดินเพื่อเพิ่มผลผลิตผักบุ้งจีนในชุดดินตาคลี
คำสำคัญ:
ผักบุ้งจีน, สารปรับปรุงดิน, ชุดดินตาคลีบทคัดย่อ
ปัจจุบันมีการใช้ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียวในปริมาณมากเพื่อการผลิตพืชอาหาร ซึ่งเป็นต้นทุนการผลิตที่สูง ดังนั้นการทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ปุ๋ยเคมีร่วมกับสารปรับปรุงดินเพื่อเพิ่มผลผลิตผักบุ้งจีนในชุดดินตาคลี โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ภายในกลุ่ม (Randomized Complete Block Design, RCBD) จำนวน 3 ซ้ำ 11 ตำรับการทดลอง พบว่าน้ำหนักสด น้ำหนักแห้ง และผลผลิต ของผักบุ้งจีนที่ระยะเก็บเกี่ยว (28 วัน) มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ โดยผักบุ้งจีนที่ปลูกโดยใช้ปุ๋ยเคมี ½ ของค่าวิเคราะห์ดินร่วมกับสารปรับปรุงดิน 50 กก./ไร่ (T10) ส่งผลให้น้ำหนักสด น้ำหนักแห้งและผลผลิตมากที่สุด ทำให้มีกำไรมากที่สุดคือ 8,263 บาท/ไร่ และสามารถตัดสินใจลงทุนได้เนื่องจากมีค่า B/C ratio ≥ 1 คือเท่ากับ 2.51ในขณะที่ตำรับการทดลองที่มีการใช้ปุ๋ยเคมี ½ ของค่าวิเคราะห์ดินร่วมกับสารปรับปรุงดินอัตรา 75 กก./ไร่ (T11) ทำให้ปริมาณอินทรียวัตถุ ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด และความสามารถในการแลกเปลี่ยนแคตไอออนของดินสูงที่สุดคือมีปริมาณอินทรียวัตถุ 3.41% ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมด 0.20 % และความสามารถในการแลกเปลี่ยนแคตไอออน 23.56 cmol/kg ตามลำดับ จากการทดลองมีความเป็นไปได้ที่การใช้ปุ๋ยเคมี ½ ของค่าวิเคราะห์ดินร่วมกับสารปรับปรุงดินอัตรา 50 กก./ไร่ (T10) สามารถลดปริมาณการใช้ปุ๋ยเคมี และเพิ่มผลผลิตของผักบุ้งจีนมากกว่าการใช้ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียว
References
กรมวิชาการเกษตร. 2548. คำแนะนำการใช้ปุ๋ยกับพืชเศรษฐกิจ. เอกสารวิชาการลำดับที่ 8/2548. กระทรวง เกษตร และสหกรณ์. กรุงเทพฯ.
ทัศนีย์ อัตตะนันทน์ และจงรักษ์ จันทร์เจริญสุข. 2542. แบบฝึกหัดและคู่มือปฏิบัติการ การวิเคราะห์ดินและพืช. ภาควิชา
ปฐพีวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กรุงเทพมหานคร. 108 น.
นวรัตน์ อุดมประเสริฐ. 2541. สรีรวิทยาของการผลิตพืช. เอกสารประกอบการสอนวิชา 003451 สรีรวิทยาของการผลิตพืช.
ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน. นครปฐม. 210 น.
เมืองทอง ทวนทวี และสุรีรัตน์ ปัญญาโตนะ, 2532, สวนผัก, พิมพ์ครั้งที่ 2. กลุ่มหนังสือเกษตร, กรุงเทพฯ. 324 น.
ยุวดี จอมพิทักษ์. 2541. เบต้าแคโรทีน : เสริมความสมบูรณ์แข็งแรงแห่งสรีระสารอาหารที่มีเกราะป้องกันมะเร็ง, กรุงเทพฯ. 252 น.
ยงยุทธ โอสถสภา อรรถศิษฐ์ วงศ์มณีโรจน์ และชวลิต ฮงประยูร. 2551. ปุ๋ยเพื่อการเกษตรยั่งยืน. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กรุงเทพฯ. 519 น.
สุเทวี ศุขปราการ และพวงทอง ยินอัศวพรรณ. 2536. การผลิตเมล็ดพันธุ์ผักบุ้งจีน การผลิตเมล็ดพันธุ์ผัก. กองขยายพันธุ์
พืช กรมส่งเสริมการเกษตร.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2560. (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล:http://www.oae.go.th/statistic/import/imFTZ.xls
(12 กุมภาพันธ์ 2561).
ศุภชัย อำคา เฉลิมขวัญ มุสิกทอง และพรไพรินทร์ รุ่งเจริญทอง. 2557. ผลของสัดส่วนความเป็นประโยชน์ของแอมโมเนียมและไนเทรตในปุ๋ยเคมีเกรด 15-15-15 ต่ออัตราการเติบโต ผลผลิตและสมบัติของดินบางประการในการปลูกคะน้า. วารสารแก่นเกษตร 42 ฉบับพิเศษ 3: 899-905.
อุดม โกสัยสุก. 2540. การปลูกผักกินหัวและกินดอก. โรงพิมพ์ทิพย์วิสุทธิ์. กรุงเทพฯ. 38 น.
อรวรรณ ฉัตรสีรุ้ง. 2551. ความอุดมสมบูรณ์ของดิน. หน่วยพิมพ์และผลิตเอกสาร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เชียงใหม่. 253 น.
อรประภา อนุกูลประเสริฐ. และภาณุมาศ ฤทธิไชย, 2558, ผลของการใช้ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงต่อการให้ผลผลิตและคุณภาพของผักกาดหอม, Thai J. Sci. Technol. 4: 81-94.
อรุชา มณฑปใหญ่ และนภาพร พันธุกมลศิลป์. 2554. ผลของการใช้สารปรับปรุงดินต่อสมบัติทางกายภาพ และสมบัติทางเคมีบางประการของดิน. การประชุมวิชาการ ครั้งที่ 8 ณ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์วิทยาเขตกำแพงแสน. 8-9 ธันวาคม 2554. หน้า 38-45.
Bray, R.H. and N. Kurtz. 1945. Determination of total organic and available forms of phosphorus in soil. Soil Sci. 59: 39-45.
Bremner, J.M. 1996. Nitrogen-Total, pp. 1085-1121. . In C.A. Black, ed. Methods of Soil Analysis. Part II. Amer. Soc. of Agronomy, Inc. Madison, Wisconsin.
Horwitz and Latimer, Jr. 2010. Fertilizer. pp. 1-44. Official Methods of Analysis of AOAC International. 18th Edition, Revision 3, Association of Official Analytical Chemists. Washington DC.
Pratt, P.F. 1965. Potassium, pp. 1022-1030. In C.A. Black, ed. Methods of Soil Analysis. Part II. Amer. Soc. of Agronomy, Inc. Madison, Wisconsin.
Rhoades, J.D. 1982. Cation exchange capacity. pp.149-157. In A.L., R.H. Miller and D.R. Keeney (eds.) Method of Soil Analysis Part 2. America Society of Agronomy. Inc. Publisher Madison, Wisconsin. USA.
Sparks, D.L., A.L. Page, P.A. Helmke, R.H. Loeppert, P.N. Soluanpour, M.A. Tabatabai, C.T. Johnston and M.E. Sumner. 1996. Method of Soil Analysis Part 3 Chemical Method. Soil Science Society of America, Inc., American Society of Agronomy and Inc., Madison,Wisconsin, USA.
Walkley, A and I.A. Black. 1934. An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Sci. 37: 29-38.
