ผลของน้ำหมักชีวภาพใบกระถิน มูลสุกร มูลไก่แกลบ และปุ๋ยเคมี ต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของคะน้า
คำสำคัญ:
คะน้า, กระถิน, น้ำหมักชีวภาพ, ปุ๋ย, ผลผลิตบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของน้ำหมักชีวภาพใบกระถิน (LB) มูลสุกร มูลไก่แกลบ และปุ๋ยเคมีต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของคะน้า การศึกษาในกระถางในสภาพแปลงทดสอบดำเนินการระหว่างเดือนพฤษภาคม-มิถุนายน 2565 วางแผนการทดลองแบบสุ่มบล็อกสมบูรณ์ (RCBD) จำนวน 7 กรรมวิธี โดยพ่น LB ความเข้มข้น 0-3 มิลลิลิตร/ลิตร/ต้น ทุก 1 สัปดาห์ พบว่าการใช้ LB 3.0 มิลลิลิตร/ลิตร ส่งผลให้การเจริญเติบโต (จำนวนใบ ความกว้างใบ ความสูงลำต้น) น้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งของคะน้า จากนั้นจึงได้ทำการศึกษาผลของการใช้ LB 3.0 มิลลิลิตร/ลิตร/ต้น (T1) เปรียบเทียบกับการใช้ LB 3.0 มิลลิลิตร/ลิตร/ต้น ร่วมกับมูลสุกร 37.50 กรัม/ต้น (T2) หรือการใช้ปุ๋ยเคมี (25-5-5) 25 กรัม/ต้น ร่วมกับมูลไก่แกลบ 25 กรัม/ต้น (T3) โดยใส่ปุ๋ยและพ่น LB ทุก 1 สัปดาห์ ในสภาพแปลงปลูกเกษตรกร ดำเนินการระหว่างเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม 2565 วางแผนการทดลองแบบ RCBD ผลการทดลองพบว่า คะน้า T2 มีการเจริญเติบโตและผลผลิตต่ำที่สุด T1 ส่งผลให้การเจริญเติบโตและน้ำหนักสดของคะน้าน้อยกว่า T3 แต่น้ำหนักแห้งของคะน้า T1 มีค่าสูงที่สุด น้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งของคะน้า T1 คิดเป็น 91.16 และ 110.65 เปอร์เซ็นต์ ของคะน้า T3 ตามลำดับ ดังนั้นการใช้ LB ทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมีบางส่วนอาจจะสามารถรักษาระดับผลผลิตคะน้าและช่วยลดภาระต้นทุนการผลิตให้กับเกษตรกรได้
References
กรมอุตุนิยมวิทยา. 2565. พยากรณ์อากาศ สภาพอากาศปัจจุบัน ข้อมูลรายจังหวัดลำปาง (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล: https://www.tmd.go.th/weather/province/lampang#item-3 (31 สิงหาคม 2565).
กรมส่งเสริมการเกษตร. 2566. คะน้า ปี 2566. ระบบสารสนเทศการผลิตทางด้านการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ระบบออนไลน์). แหล่งข้อมูล: https://production.doae.go.th/service/report-product-statistic/index?ReportProductStatistic%5Bform (10 กุมภาพันธ์ 2567).
ครองใจ โสมรักษ์. 2560. ผลของปุ๋ยหมักกากครามต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของคะน้า. วารสารเกษตรพระวรุณ 14(2): 165-172.
ฆ้องชัย คงดี และยรรยงค์ อินทร์ม่วง. 2553. การเจริญเติบโตของผักคะน้า คุณสมบัติทางเคมีของดิน และแบคทีเรียชอบเค็มในดินเค็มที่ได้รับน้ำหมักชีวภาพต่างชนิดกัน. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 29(3): 266-273.
ชยงค์ นามเมือง, เจอรัลด์ รัทเธิร์ท, สว่าง โรจนกุศล, วรางคณา โพธิสุข, ขวัญตา กังวานชิรธาดา, ประเสริฐ สองเมือง และ ชอบ คณะฤกษ์. 2532. การเพิ่มผลผลิตข้าวด้วยปุ๋ยอินทรีย์กระถินยักษ์. วารสารวิชาการเกษตร 7(1-3): 22-26.
ชัยฤกษ์ สุวรรณรัตน์. 2536. ความอุดมสมบูรณ์ของดิน. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพมหานคร. 177 หน้า.
จารุณี เชิดชัยสถาพร, สราวุธ รุ่งเมฆารัตน์, ประภา ศรีพิจิตต์ และสายัณห์ ทัดศรี. 2554. ผลของการใช้ใบกระถินเป็นปุ๋ยพืชสดต่อผลผลิตและคุณค่าทางอาหารของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร 42(2)(พิเศษ): 53-56.
จุฑามาศ หานุ. 2556. ศึกษาปุ๋ยเคมีและปุ๋ยคอก (มูลไก่และมูลสุกร) ในอัตราที่แตกต่างกันต่อการเจริญเติบโตของแตงกว่าญี่ปุ่นพันธุ์ เพรตตี้ สวอโล่ 279. วิทยาศาสตร์บัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.
ทรายแก้ว อนากาศ, ชุติมา จันทร์เจริญ, พัฒน์พงษ์ เกิดหลา, พิลาสลักษณ์ ลุ่นลิ่ว และสาธิต กาละพวก. 2556. ผลของปุ๋ยมูลไก่และปุ๋ยเคมีต่อความอุดมสมบูรณ์ของดินผลผลิตและคุณภาพของอ้อยในกลุ่มชุดดินที่ 36 จ. เพชรบูรณ์, หน้า. 1-34. ใน: การประชุมวิชาการกึ่งศตวรรษ กรมพัฒนาที่ดิน โรงแรมสีดา รีสอร์ท, นครนายก.
ทัณฑิกา มุงคุณคำซาว, ดรุณี โชติษฐยางกูร, สำราญ พิมราช และบรรยง ทุมแสน. 2553. น้ำหมักชีวภาพและน้ำส้มควันไม้เพิ่มการเจริญเติบโตและผลผลิตของมะเขือเทศ. วารสารแก่นเกษตร 38 (3): 225-236.
พรรณนีย์ วิชชาชู. 2546. คุณภาพของน้ำหมักชีวภาพ. จดหมายข่าวผลิใบ. 6 (2):16.
ยงยุทธ โอสถสภา, อรรถศิษฐ์ วงศ์มณีโรจน์ และชวลิต ฮงประยูร. 2554. ปุ๋ยเพื่อการเกษตรยั่งยืน. พิมพ์ครั้งที่ 2.สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพมหานคร. 519 หน้า.
ยืนยง วาณิชย์ปกรณ์ สมศักดิ์ กาญจนนันทวงศ์ พัชราภรณ์ วาณิชย์ปกรณ์ ชำนาญ รัตนมณี และณัฐวุฒิ พุ่มเกื้อ. 2559. อิทธิพลของปุ๋ยคอก 4 ชนิดต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของผักคะน้า. วารสารพืชศาสตร์สงขลานครินทร์ 3 (ฉบับพิเศษ 3): 39-45.
เรวัตร จินดาเจี่ย, สุวดี ปัญญาดี, มนตรี แก้วดวง และวิศรุต สุขะเกตุ. 2557. ศึกษาการผลิตผักอินทรีย์เปรียบเทียบกับการใส่ปุ๋ยรูปแบบต่าง ๆ ในระบบการปลูกพืชหมุนเวียน. วารสารแก่นเกษตร 42 (3): 815 – 818.
วังไพร ตรีเมฆ และพิษณุ แก้วตะพาน. 2564. ผลของชนิดปุ๋ยมูลสัตว์และถ่านชีวภาพที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของผักสลัดกรีนโอ๊ต, หน้า. 503-509. ใน: การประชุมระดับชาติด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ครั้งที่ 3. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, เลย.
วีณารัตน์ มูลรัตน์, สมชาย ชคตระการ และอัญชลี จาละ. 2553. ประสิทธิภาพของน้ำหมักชีวภาพจากเศษปลาที่ใช้น้ำกากส่าเหล้าทดแทนกากน้ำตาลต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของผักกวางตุ้งฮ่องเต้, หน้า. 82-88. ใน: การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 48. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพมหานคร.
ศุภกาญจน์ ล้วนมณี, สมฤทัย ตันเจริญ, ภาวนา ลิกขนานนท์ และสุปราณี มั่นหมาย. 2553. ศึกษาการสลายตัวและพฤติกรรมการปลดปล่อยธาตุอาหารพืชของปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยผสมอินทรีย์เคมี. หน้า 333-343. ใน: ผลการปฏิบัติงาน ประจำปีงบประมาณ 2553, กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา สำนักวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร, กรุงเทพมหานคร.
สราวุธ จาเปา และนฤมล โสตะ. 2563. ผลของปุ๋ยคอกและปุ๋ยเคมีต่อการปลูกคะน้าร่วมกับผักชีในระบบกลับหัว. หน้า 658-664. ใน: การประชุมวิชาการด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ครั้งที่ 2. มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, เลย.
เสาวนีย์ ชูจิต. 2565. การศึกษาประสิทธิภาพของปุ๋ยชีวภาพต่อการเร่งการเจริญเติบโตของผักคะน้า กวางตุ้ง และขึ้นฉ่ายในการปลูกระบบอินทรีย์. วารสารวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม 3 (3): 13-24.
อมรรัตน์ ชุมทอง, ศราวุฒิ นาคปาน และศักรินทร์ ขานุรักษ์. 2565. ผลของวัสดุปลูกต่อการเจริญเติบโตและ ผลผลิตของคะน้ากระถาง. วารสารพืชศาสตร์สงขลานครินทร์ 9 (2): 59-65.
อรประภา เทพศิลปวิสุทธิ์. 2564. ผลของปุ๋ยมูลไก่และถ่านชีวภาพต่อการเจริญเติบโต ปริมาณรงควัตถุและ ปริมาณธาตุอาหารในผักสลัดกรีนโอ๊คที่ปลูกในสภาพดินกรด. วารสารแก่นเกษตร 49 (2): 294-303.
อัตถ์ อัจฉริยมนตรี, รัชนีพร สุทธิภาศิลป์ และนริศรา วิชิต. 2554. การศึกษาปริมาณที่เหมาะสมของน้ำหมัก ชีวภาพจากเศษวัสดุอินทรีย์ต่อการเจริญเติบโตของพืชผัก. วารสารวิจัยราชภัฏเชียงใหม่ 12 (1): 2-16.
Agbede, T.M., S.O., Ojeniyi and A.J. Adeyemo. 2008. Effect of poultry manure on soil physical and chemical properties, growth and grain yield of sorghum in southwest, Nigeria. Am.-Eurasian. Journal of Sustainable Agriculture 2(1): 72-77.
Gui-xiao, L.A., G. Yang., T. Fang., P. Guo., X. Hao and S. Huang. 2013. Effect of NH4+/NO3- ratios on the growth and bolting stem glucosinolate content of chinese kale (Brassica alboglabra L.H. Bailey). Australian Journal of Crop Science 7(5): 618-624.
Kamla, N., V. Limpinuntana., S. Ruaysoongnern and R.W. Bell. 2007. Role of microorganisms, soluble N and C compound in fermented bio-extract on microbial biomass C, N and cowpea growth. Khon Kaen Agriculture Journal 35(4): 477-486.
Lesing, S. and O. Aungoolprasert. 2016. Efficacy of high quality organic fertilizer on growth and yield of Chinese kale. Journal of Science and Technology 24(2): 320-332.
Sumeet, G., U. Shahid and S. Suryapani. 2009. Nitrate accumulation, growth and leaf quality of spinach beet (Beta vulgaris L.) as affected by NPK fertilization with special reference to potassium. Indian Journal of Science and Technology 2(2): 35-40.
